کانون وکلای اقلیم کردستان و عراق / پیمان زمانی

تاریخچه کانون وکلا در کشور عراق/ پیمان زمانی
وکیل دادگستری

تاریخچه حرفه وکالت در عراق به دوران امپراتوری عثمانی، زمانی که استانبول پایتخت خلافت اسلامی ‌بود برمی‌گردد، حرفه وکالت به معنای امروزی تا سال 1875 در عراق شناخته شده نبود. متعاقب این تحولات اولین کانون وکلا در سال 1882 تاسیس و استقلال آن با نیم قرن تأخیر صورت گرفت.
علیرغم صدور «نظام المحامین» در سال 1918 و سپس قانون «نقابه المحامین» در سال 1925 که تأسیس کانون وکلا را در (ماده 2) مقرر کرده بود، کانون وکلا تأسیس نشد و وزارت دادگستری همچنان به نظارت خود ادامه و اداره امور وکلا در نظام المحامین را وزیر دادگستری در دست گرفت و مرجع کلیه امور مربوط به تنظیم امور وکلا و حرفه وکالت شد.

پس از آنکه عراق در سال 1932 به عضویت جامعه ملل (League of Nations) درآمد، وکلای دادگستری در این کشور توانستند با ابتکار عمل برای بازنگری در نظام المحامین، وزارت دادگستری را مجبور به تشکیل یک سندیکا برای وکلای دادگستری کند؛ از این‌رو وزیر دادگستری عراق در 6 شهریور 1332 با صدور اطلاعیه‌ای از وکلایی که دارای شرایط وکالت بودند و تعداد آنها فقط 109 وکیل بود دعوت کرد تا برای انتخاب رئیس کانون وکلا به میدان دادگاه بیایند.

در ساعت چهار بعدازظهر روز دوشنبه 10/09/1933، وکلا در حضور وزیر عدلیه، تشکیل جلسه دادند و با رای‌گیری وکیل محمد زکی بک را انتخاب کردند؛ هر چند این انتخابات بعداً از طرف وزارت دادگستری ابطال و ناجی السویدی که در آن زمان نخست وزیر بود، به عنوان اولین رئیس کانون وکلای عراق منصوب شد.

در نتیجه قانون شماره 61 کانون وکلا در 24 مرداد 1332 به تصویب رسید که کلیه قوانین و مقررات صادره قبل از خود را که در ماده 2 مقرر می‌داشت لغو کرد. این قانون به استقلال کامل کانون وکلا منجر نشد، اما حداقل ارتباط خود را با وزیر دادگستری از نظر وابستگی و مرجع انتظامی‌حفظ کرد.

این امر سبب شد وکلای دادگستری نسبت به این امر معترض و تلاش‌های مستمری را برای اصلاح این قانون آغاز کنند که در نهایت بر اساس قانون شماره 84 مورخ سال 1960 این امر اصلاح و کانون وکلا به استقلال خود دست یافت.

ورود زنان به حرفه وکالت در عراق
از زمان تأسیس مدرسه حقوقی بغداد در سال 1908، هیچ زن عراقی از دانشکده حقوق فارغ‌التحصیل نشده بود و هنگامی ‌که کانون وکلای دادگستری در سال 1933 تأسیس شد، وابستگی آن محدود به وکلای مرد بود، با این حال، 10 سال پس از تأسیس سندیکای وکلا در سال 1943، اولین زن عراقی (امینه الرحال) توانست ردای وکالت را به تن کند و عنوان اولین وکیل زن در عراق را به دست آورد.

کانون وکلای اقلیم کردستان
با خود مختاری اقلیم کردستان عراق در سال 1991 کانون وکلای کردستان در سال 1993 تأسیس شد و شامل همه وکلای کرد در استان‌های اربیل، سلیمانیه، حلبچه، دهوک و بسیاری از وکلای مناطق کردنشین خارج از اقلیم کردستان شد.

مطابق بند اول ماده 45 قانون وکالت شماره 17 مورخ سال 1999 اقلیم کردستان، کانون وکلا یک نهاد مستقل، دموکراتیک و حرفه‌ای است و در ماده 2 این قانون نیز 6 هدف برای کانون وکلا تعیین شده است که عبارتند از:

1- مشارکت در حمایت از حکومت اقلیم کردستان و روند دموکراسی و حمایت از فدرالیسم

2- تضمین اصل حاکمیت قانون و تحقق عدالت

3- تحکیم جایگاه اتحادیه و دفاع از حقوق صنفی اعضای آن

4- ارتقای سطح تخصصی، حقوقی و فرهنگی وکلا

5- ارتقای سطح زندگی اجتماعی و دستیابی به ضمانت بازنشستگی و سلامت برای وکلا

6- غنی‌سازی اندیشه حقوقی و کمک به توسعه قانونگذاری

کانون وکلای اقلیم کردستان عراق دو کانون مجزا با آیین‌نامه‌ها و قوانین متفاوت است اما تفاوت‌ها آنچنان اساسی نیست. طبق دستور اداری مبنی بر سازماندهی کار بین کانون وکلای عراق و کردستان در 24 فوریه 2021 عضویت همزمان در کانون وکلای عراق و کانون وکلای اقلیم کردستان ممنوع اعلام شد، لذا وکیل هر دو کانون باید عضویت یکی از آنها را انتخاب و نام خود را از کانون دیگر حذف کند.

Av.Peyman ZAMANI, [26/10/1401 06:21 ب.ظ]
کانون وکلای عراق کانونی پیشرو در عراق
در حال حاضر کانون وکلای دادگستری عراق یکی از تشکل‌های حرفه‌ای پیشرو در عراق و یکی از بناهای مهم حرفه‌ای است که از زمان تأسیس بر آگاهی ملی، سیاسی، فرهنگی و دموکراتیک عراق تأثیر زیادی گذاشته است و مطابق ماده 74 قانون وکلا، شخصیت حقوقی (Legal personality) خود را حفظ کرده است و از زمان ظهور
................. جهت دیدن ادامه نوشتار لطفا به وبلاگ حقوقی پیمان زمانی یا وب سایت اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران مراجعه نماید.
https://scoda.org/%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%da%86%d9%87-%da%a9%d8%a7%d9%86%d9%88%d9%86-%d9%88%da%a9%d9%84%d8%a7-%d8%af%d8%b1-%da%a9%d8%b4%d9%88%d8%b1-%d8%b9%d8%b1%d8%a7%d9%82/
وبلاگ حقوقی پیمان زمانی
peymanlaw.blogfa.com