بیست و هفتم جمادی الاول هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله هشت سال و دوماه سن داشتند، حضرت عبدالمطلب علیه السّلام به شهادت رسیدند.
حضرت عبدالمطلب پدر بزرگ پیامبر و امیرالمؤمنین علیهم السّلام هستند. که از اوصیاء انبیاء و یکتاپرست و موحد و صدیق بوده و نزد اهلبیت علیهم السّلام از شرافت و عزت و احترام بسیار زیادی برخوردار بوده اند.
ایشان عهده دار ریاست قبیله قریش و شهر مکه بودند و یکی از القاب ایشان «سید بطحاء» میباشد. از دیگر لقب هایشان می توان به فیاض یعنی بسیار بخشنده وساقی حاجیان، پناه مردم در قحطی و خشکسالی و احیاکننده زمزم اشاره کرد.
چاه زمزم، یادگار تشنگی حضرت اسماعیل، سالیانی طولانی پیش از حضرت عبدالمطلّب، بر اثر ستم و جور و شقاوت قبیله حاکم آن زمان به نام «جُرهُم» پوشانده شده بود. هنگام حمله قبیله بنی کنانه و خزاعه به سرزمین مکه، رئیس قبیله جُرهُم دستور داد دو آهوی طلا و چند قبضه شمشیر با ارزش را در زمزم دفن کنند و آن را کاملا مدفون کنند و بپوشانند تا اگر زمانی دوباره حمله کردند وبه حکومت رسیدند، از آن گنج بهره ببرند. حکومت مکّه به دست قبیله خزاعه افتاد و بعد از چندی در مکه حضرت قُصَّی بن کلاب رضوان الله علیه که مردی یکتاپرست و موحد و بسیار عظیم الشان و جد چهارم پیامبر اکرم بود از قبیله قریش زمام امور را در دست گرفتند و نسل به نسل جانشین ایشان، حضرت عبدالمطلب علیه السّلام گردید. ایشان تصمیم گرفتند که چاه زمزم را که خلفای جور و ستم پر کرده بودند دوباره احیا کند، ولی مکان دقیق آن را نمی دانستند. سرانجام در چندین نوبت، با استغاثه به درگاه پروردگار باریتعالی مکان دقیق زمزم به ایشان الهام شد و ایشان چاه زمزم را حفر کردند و دوباره این آب شفابخش و معجزه آسا را برای مردم احیا فرمودند.
از دیگر صفات حضرت عبدالمطلب علیه السّلام این است که ایشان بزرگواری بسیار بخشنده بودند و به دلیل همین ویژگی نیکو مردمان به وی فیاض می گفتند چرا که پیش از احیای زمزم، چشمه ای به نام «ذوالهرم» در طائف احداث کرده بود و مردم با آب آن سیراب می شدند. حضرت حتی به پرندگان و حیوانات وحشی نیز مهربان بودند و به پسرشان حضرت ابوطالب علیه السّلام غذا می دادند که در کوه ها بریزد، تا پرندگان و حیوانات کوهستان آن را بخورند و سیر شوند. حضرت ابوطالب در ضمن شعری درباره این کار چنین فرموده اند: «هنگامی که دستان جوانمردان و سخاوتمندان از بخشش می لرزد، ما به مردم آن قدر خوراک می دهیم که پرندگان هم سیر میگردند». آب مکّه، شیرین نبود. حضرت عبدالمطلب نخستین کسی بودند که در آن جا، آب شیرین و گوارا به مردم نوشاند. ایشان همیشه بسیار سخاوتمندانه با آب و غذا از حاجیان پذیرایی می کردند.
حضرت عبدالمطلّب این یکتاپرست بزرگ، هر سال، در ماه رمضان برای اعتکاف وعبادت پروردگار بی همتا به کوه حراء می رفت و مردم هم به ایشان به دلیل عمل به آیین حنیف ابراهیم علیه السّلام و همچنین مستجاب الدعوة بودن، ابراهیم دوم لقب داده بودند.
ام ایمن رحمه الله علیها که پرستار حضرت محمد صلی الله علیه و آله بودند فرمود: حضرت عبدالمطلب غذا نمی خورد، مگر این که می گفت: «فرزندم محمد را حاضرکنید». او را گاهی در کنار خود و گاه روی زانو می نشاند و در همه چیز، او را بر خود مقدم می داشت.
و همچنین بعد از اینکه پیامبر اسلام در کودکی یتیم شدند. پیغمبر ما در دامان پاک حضرت عبدالمطلب بزرگ شده و بسیار ایشان را دوست می داشتند.
"...وکانَ خَلْفَ جِنَازَتِهِ یَبْکِی حَتَّی دُفِنَ بِالْحَجُون"
ام ایمن میگوید که رسول خدا در موقع تشیع بدن مبارک جدشان بسیار گریه میکردند.????????
"قالَتْ أُمُّ أَیْمَنَ رأَیْتُ رسُولَ الله صلی الله علیه وآله یَبْکی خَلْفَ سَریرِ عَبْدِالمُطَّلِبِ"
حضرت مولا امام صادق علیه السّلام فرمودند:
"یُحشرُ عَبدُالمطلِبِ یَومَ القیامَةِ اُمَّةً واحِدَه علَیهِ سیمَاءُ الأنْبیاءِ وَ هَیْبَةُ الْمُلُوک"
روز قیامت عبدالمطلب به مانند یک امت با سیمای انبیا و هیبت سلاطین محشور می شود.
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا خَلِیلَ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا نَبِیَّ اللَّهِ
السَّلاَمُ عَلَیْکَ وَ عَلَى جَدِّکَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ عَلَى أَبِیکَ عَبْدِ اللَّهِ
السَّلاَمُ عَلَى أُمِّکَ آمِنَةَ بِنْتِ وَهْبٍ السَّلاَمُ عَلَى عَمِّکَ حَمْزَةَ سَیِّدِ الشُّهَدَاءِ السَّلاَمُ
السَّلاَمُ عَلَى عَمِّکَ وَ کَفِیلِکَ أَبِی طَالِبٍ السَّلاَمُ عَلَى ابْنِ عَمِّکَ جَعْفَرٍ الطَّیَّارِ فِی جِنَانِ الْخُلْدِ
السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا مُحَمَّدُ السَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا أَحْمَد صلی الله علیه و آله
مرآة العقول ج5 ص178
بحارالانوار ج15 ص156 و162
کافی ج1 ص446
منتخب التواریخ ص36
.