اکسیژن ساز

اکسیژن ساز
دستگاه اکسیژن ساز از جمله تجهیزات پزشکی است که برای انتقال اکسیژن به افراد با مشکلات تنفسی استفاده می شود. این دستگاه هوای محیط را دریافت و فیلتر می کند و غلظت اکسیژن آن را بالا می برد و سپس اکسیژن را بسته به نوع دستگاه به صورت پالسی(Impulsive) یا پیوسته(Continuous) به مصرف کننده انتقال می دهد. خروجی دستگاه معمولا بر اساس واحد لیتر بر دقیقه (LPM) سنجیده می شود که اکسیژن ساز های خانگی معمولا 5، 8 یا 10 لیتری هستند و پزشک متخصص تجویز می کند که از چه میزان خروجی اکسیژن در هنگام استراحت، خواب و یا فعالیت بهتر است استفاده شود.
نحوه عملکرد دستگاه اکسیژن ساز
دستگاه اکسیژن ساز مشابه یک دستگاه تصفیه هوا، هوا را به داخل می کشد، آن را تغییر می دهد و سپس آن را منتقل می کند. همانطور که گفته شد، 78 درصد حجم هوا نیتروژن و 21 درصد آن اکسیژن است. چنانچه نیتروژن از هوا جدا شود، هوای باقی مانده اکسیژن با خلوص 90 تا 95 درصد خواهد بود. از اجزای اصلی اکسیژن ساز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مجموع فیلترها: به منظور زدودن ناخالصی ها از هوای ورودی
• کمپرسور هوا: به منظور دریافت هوا و انتقال آن به فیلترها
• پودر زئولیت: پودر آلومینوسیلیکات متخلل است که نیتروژن هوا را جدا می کند.
• خروجی اکسیژن: محلی که اکسیژن از آن خارج می شود که معمولا توسط نازال یا ماسک به بیمار منتقل می شود.
• فلومتر: با کمک آن می توان شدت جریان اکسیژن خروجی را بر حسب لیتر بر دقیقه تنظیم کرد.
• لیوان اکسیژن: این لیوان تا اندازه مشخص از آب پر می شود و اکسیژن تولیدی از داخل آن عبور داده می شود تا زمانی که به بیمار می رسد مرطوب باشد و ریه بیمار را اذیت نکند.
هوای ورودی توسط کمپرسور هوا از داخل مجموعه ای از فیلتر ها عبور داده و فشرده می شود و وارد بستر زئولیت می شود تا نیتروژن آن جذب شود. از آنجایی که پودر زئولیت متخلل است، دارای سطح تماس بالایی است و بازده عمل جذب نیتروژن افزایش می یابد. در این مرحله خلوص اکسیژن تا 95 درصد بالا رفته و برای انتقال به بیمار آماده است. معمولا در دستگاه های اکسیژن ساز از دو بستر زئولیت استفاده می شود که زمانی که یکی از نیتروژن اشباع شد، دومی عمل جذب نیتروژن را انجام می دهد تا بستر اول از نیتروژن تخلیه شود. این فرآیند به منظور تولید یکنواخت اکسیژن با خلوص بالا ادامه پیدا می کند و خروجی آن توسط فلومتر تنظیم می شود.