شباهت و تفاوت ازدواج دائم و ازدواج موقت

مقدمه

دو نوع ازدواج در قانون مدنی با تبعیت از نظر فقهای شیعی به رسمیت شناخته شده است. پس انواع عقد نکاح در قانون مدنی به دو دسته نکاح دائم و نکاح موقت تقسیم می‌شود. این دو شکل ازدواج با وجود داشتن شباهت هایی و این که هر دو سبب ایجاد رابطه زوجیت از بین زن و مرد می شوند ، اما تفاوت هایی با هم دارند.
شباهت های ازدواج دائم و ازدواج موقت

1- هم در ازدواج دائم و هم در ازدواج موقت به منظور درستی و صحت و احراز عقد نکاح، رضایت و پذیرش زن و شوهر ضرورت دارد. در هر دو ازدواج زن به شوهر ایجاب می‌کند که من خودم را به شکل دائم یا برای مدت مشخص به نکاح تو در می آورم و مرد هم این عقد نکاح را می پذیرد .

2- در ازدواج صیغه عقد باید جاری گردد. اما ضرورتی در قرائت صیغه خاص عربی برقرار نیست و فقط این که الفاظ بر زبان جاری شود تا قصد قطعی دو طرف برای احراز ازدواج محرز شود کافیست. افراد لال یا اشخاصی که قدرت صحبت کردن ندارند می‌توانند با نگارش کتبی یا ایما و اشاره به شکلی که نمایانگر قصد آن ها به وقوع عقد باشد عقد نکاح را جاری کنند.

3- هم در ازدواج دائم و هم موقت زن نباید مانعی برای ازدواج داشته باشد یعنی او نباید در عده شخص دیگری باشد یا از محرم های شوهر یا کسانی که ازدواج با آن ها ممنوع است باشد.

4- در عقد موقت و عقد دائم فرقی نمی کند به منظور ازدواج دختر باکره اذن پدر دختر ضرورت دارد.

5- فرزند حاصل از ازدواج موقت درست مانند ازدواج دائمی مشروع و حلال زاده خواهد بود و به پدر و مادر تعلق دارد.

6 فرزند از پدر و مادر ارث خواهد برد و حضانت و نفقه رو هم بر عهده پدر و مادر می باشد و اگر پدر حضور نداشته باشد این تکلیف مادر است که حضانت و نفقه او را عهده دار شود.
تکالیف مرد در ازدواج دائم و ازدواج موقت

ثبت نکاح به شکل دائمی با توجه به قانون خانواده و حمایت از آن از جمله تکالیف مرد است . اگر مرد از نکاح دائمی جلوگیری کند از لحاظ قانونی ضمانت اجرا خواهد داشت و مجازات می گردد. اما این الزام در ازدواج موقت وجود ندارد و ثبت ازدواج موقت فقط در سه مورد ضرورت دارد.

نکته دیگر آن که در ازدواج و نکاح دائمی برای مرد این امکان وجود ندارد که بیشتر از چهار زن دائمی برگزیند اما در ازدواج موقت محدودیتی در این باره جاری نیست.

در ازدواج دائم چنان چه مردی سه دفعه همسرش را طلاق دهد و رجوع کند، حتماً باید محللی حضور یابد تا مرد مجدداً قادر باشد با زن پیشین خود رابطه نکاح را برقرار کند. اما این ضرورت در ازدواج موقت جاری نیست و مرد بدون محدودیت قادر است با خاتم یافتن مدت یا بذل مدت در نکاح موقت دوباره زن را به عقد موقت خود درآورد.
تفاوت ازدواج دائم و ازدواج موقت

همان طور که از نام عقد دائم و عقد موقت برمی‌آید، بر عکس عقد دائم، عقد موقت برای مدت زمان مشخص و محدودی انجام می‌شود که زن و شوهر باید در حین عقد موقت و یا صیغه این مدت زمان را تعیین کنند و همین موضوع سبب می‌شود که عقد دائم از عقد موقت متمایز گردد.
تفاوت در تعیین مدت

با توجه به ماده 1085 قانون مدنی عقد ازدواج وقتی موقتی تلقی می شود که برای مدت محدود و مشخصی جاری شده باشد. به همین سبب یکی از موضوعات اختلاف ازدواج دائم و ازدواج موقت آن است که تعیین مدت در عقد موقت شرط لازم و ضروری می باشد و به همین سبب چنان چه هنگام انعقاد عقد موقت یا صیغه مدت تعیین نشود عقد موقت جاری نخواهد بود. اما در نکاح دائمی فرض را بر آن گرفته‌ایم که عقد به شکل دائمی و همیشگی می باشد. جز این که دو طرف قصد داشته باشند از هم جدا شوند.
تفاوت در مهریه

از دیگر وجوه افتراق عقد موقت و دائم آن است که در نکاح موقت ضرورتاً باید مهریه زن بیان شود. الزام به تعیین مهریه در نکاح موقت در ماده 1095 قانون مدنی مقرر شده است که بر اساس این ماده در عقد موقت عدم تعیین مهریه در عقد ازدواج، سبب ابطال خواهد شد. بنابراین اگر مهریه زن در نکاح موقت تعیین نشده باشد، نکاح موقتی یا به عبارتی صیغه باطل می‌شود. اما در نکاح دائمی ضرورتی به تعیین مهریه به وسیله زن و شوهر در هنگام عقد نکاح نمی باشد.
تفاوت در نفقه زن

با توجه به قانون مدنی در شرایطی که ازدواج زن و شوهر نکاح دائمی باشد، مرد مکلف است که نفقه زن خود را پرداخت کند. با این توصیف پرداخت نفقه به زن در عقد دائم و موقت با هم فرق می‌کند. زیرا با توجه به ماده 1113 قانون مدنی در ازدواج موقت مرد الزامی به پرداخت نفقه به زن خود نخواهد داشت. جز این که پرداخت به نفقه به زن در حین عقد موقت شرط قرار گرفته باشد. یا این که عقد بر اساس پرداخت نفقه به زن در نکاح موقت جاری شده باشد.
تفاوت در طلاق زن و شوهر

از جمله مهمترین اختلافاتی که بر ازدواج دائم و موقت نظارت دارد، شیوه جدایی زن و شوهر است. در عقد موقت یا به عبارتی صیغه، زن و شوهر حق دارند که بر اساس طلاق از هم فارغ شوند و این طلاق در عقد موقت به واسطه بذل مدت از سوی شوهر به زن به مفهوم بخشش زمان باقیمانده عقد موقت به وسیله شوهر یا خاتمه ی مدت عقد موقت صورت می گیرد. یعنی عقد موقت بعد از پایان یافتن زمان آن خاتمه می یابد. در صورتی که جدایی و طلاق در عقد دائم نیازمند تشریفاتی از جمله رجوع به دادگاه و تنظیم دادخواست طلاق می باشد.
https://yarvakil.com/%d8%a7%d8%b2%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%ac-%d8%af%d8%a7%d8%a6%d9%85-%d9%88-%d8%a7%d8%b2%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%ac-%d9%85%d9%88%d9%82%d8%aa/