زری خانیم
حتما ترانه ی بالا زر خانیم را شنیده اید بالا زر خانم چه کسی بود؟
دربین سال های 1296-1297 لشکر آسوری و ارمنی اورمیه وسلماس را به خون آغشته کرده وصدها هزار مسلمان آذربایجانی را کشته بودند آنها بعد از اینکه اورمیه را تصرف کردند خواستار متصل شدن ارمنستان تازه تاسیس شده به اورمیه و وان بودند
آندا نیک فرمانده ارمنی با هزاران سرباز به قلعه خوی هجوم آوردند و بیشترکسانی که ازشهر محافظت می کردند می میرند وسربازان فرار می کنند وکم مانده بود تا خوی به دست ارمنی ها بیافتد اما درآن لحظه فردی نترس به نام بالا زر خانیم به میدان آمده وحماسه ای بزرگ بوجور می آورد
بالا زر خانم در دستش تفنگ گرفت و روسری اش را باز کرد و بر پیشانی اش بست و بلند فریاد زد: شما فرار کنید بالا زر بجنگد
بالا زر از این سنگر به آن سنگر می رود و به سوی دشمن گولوله پرتاب میکند
این سخنان به جوش آورنده خون در رگ ها بود وفداییان فریاد زنان باردیگر به سمت سنگرها بازگشتند و به جنگ پرداختند ودر نهایت چند روز دیگر سپاهیان عثمانی آمدند وقلعه ی خوی را ازدست دشمن نجات دادند
از آن روز به بعد ترانه ی بالا زر خانم سینه به سینه به ساز آشیق ها رسید و به لالایی مادران راه یافت و به صورت ابدی در لالایی مادران زنده ماند
اما در زمان شاه دراین ترانه دست بردند وبالا زرخانم را به عنوان رقاصه ای جلوه دادند متاسفانه همه ی مردم ترانه ی تحریف شده ی بالا زر خانیم را می خوانند وگوش می دهند اگر نسخه ی اصیل ترانه را پیدا کردید برای ما نیز ارسال کنید